Nadat ik in 2007 afstudeerde aan de kunstacademie AKV|St.Joost in Breda viel ik in een enorm zwart gat wat creativiteit betreft. Op de academie had ik van alles gedaan, van meubelontwerp en architectuur, tot illustratie, grafisch ontwerp, beeldhouwkunst en textiel. Hoewel ik glansrijk de eindstreep behaalde had ik nog steeds niet het gevoel mijn eigen stijl ontdekt te hebben. Enkele jaren na mijn afstuderen voelde ik ineens een enorme drang om te gaan schilderen. Al schetsend had ik dat op de academie wel vaker gedaan, maar nooit met als doel om het schilderij ook het daadwerkelijke eindwerk te laten zijn. Ik had geen enkele ervaring met schilderen op die manier en wist ook niet goed hoe ik moest beginnen. Welk onderwerp wilde ik gaan schilderen? In welke stijl? Realistisch of abstract? Verfijnd of expressionistisch met grove kwaststroken? En wat moest ik met kleur? Compositie? En welke verf wilde ik eigenlijk gebruiken? Alles was nog volledig oningevuld. Maar één ding wist ik zeker. Ik moest gaan schilderen. Ik voelde het aan alles in mijn lijf.
Als kunstenaar is het belangrijk om een eigen, herkenbare stijl te ontwikkelen die jouw werk uniek maakt en jouw creatieve handtekening vormt. Het kan soms lastig zijn om jouw artistieke stem te vinden, er zijn zoveel verschillende technieken, stijlen en inspiratiebronnen dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. Maar met de juiste aanpak en motivatie kun je jouw unieke stijl ontwikkelen en verder verfijnen. In deze blogpost geef ik je 6 tips om jou te helpen bij het vinden van jouw creatieve handtekening.
Tip 1: Begin gewoon en ben niet te perfectionistisch
Het klinkt misschien als een open deur, maar hoe meer je schildert, hoe beter je weet wat je leuk vindt en wat niet. Als je niet weet wat je moet schilderen, begin je gewoon met iets na te schilderen wat jou aanspreekt. Als je namelijk gewoon begint kom je er vanzelf achter wat je wel en niet leuk vindt én je technical skills worden al schilderend vanzelf beter waardoor je steeds beter kunt maken wat je zou willen maken. Ga niet urenlang nadenken over wat je zou willen maken, maar begin gewoon en het onderwerp vindt jou als vanzelf. Neem daarom regelmatig de tijd om te schilderen en houd jezelf niet tegen door perfectionisme. Soms ontdek je juist de mooiste dingen als je niet te veel nadenkt.
Tip 2: Experimenteer met onderwerpen, materialen en technieken
Om je eigen schilderstijl te vinden, is het goed om te experimenteren met verschillende onderwerpen, materialen en technieken. Probeer ook enkele dingen uit waarbij je van tevoren denkt dat het wellicht wat gek is. Probeer verschillende soorten verf, inkt, penselen, pennen, potloden, panelen, canvas en papier uit. Gebruik deze om bijvoorbeeld te experimenteren met lijnen, kleuren en texturen. Kijk welke technieken je het meest interessant vindt en probeer deze te verfijnen. Zo ontdek je wat je ligt en waar je je fijn bij voelt én wat jou uniek maakt.
Ook ik vond het mega lastig mijn handtekening als kunstenares te vinden. Mijn eerste schilderij was direct op een groot canvas van 70cmx140cm. Ik schilderde er een hart van een roos op. In mooie roze, paarse kleuren acrylverf, met vierkante kwaststroken van een platte kwast. Mooi. Dat wel. Het heeft jarenlang in mijn appartement gehangen. Al snel ontdekte ik dat schilderen ontzettend leuk was en dat ik er veel voldoening uit haalde. Maar ik merkte ook dat ik nog geen duidelijke stijl had. Er ontbrak iets aan mijn werk waar ik niet direct vat op had. Daarna was ik dan ook compleet de weg kwijt. Ik schilderde abstracte figuren, dat vond ik niks. Ik ging helemaal abstract, ook niet mijn ding. Ik schilderde een naaktportret in olieverf. Interessant, best goed gelukt, maar ook niet waar ik echt blij van werd.
Uiteindelijk kwam ik op het portret in acrylverf. Hier heb ik er velen van gemaakt en hier heb ik ook veel mee geëxposeerd. Ik onderging meerdere kleurperiodes, van donkerrood met blauw, wit en grijs, naar roze met goud, naar bijna wit met in de onderliggende lagen veel kleur. Ik experimenteerde met mixed media en gebruikte zo zand, textiel, garen, ecoline en pasta’s in mijn werk. Tot ik een mega artist block kreeg en heel lang niets schilderde. Om terug te komen begon ik na een hele lange tijd volledig abstract te schilderen. Nog steeds niet mijn ding, maar zo kon ik mijn ontwikkelde stijl wel loslaten om semi abstract, semi realistisch terug te keren. Yes!!!
Toen kwamen de kinderen en veranderde mijn leven gigantisch. Opnieuw zorgde dit voor een blokkade. Totdat ik mezelf tot doel stelde om opnieuw te gaan schilderen, maar nu in een materiaal en op een formaat (voorheen was alles groot) dat paste bij een leven met kleine kinderen. Zo kwam ik op oost indische inkt uit.
Ook hier onderging ik een hele reis. Ik begon heel simplistisch en met veel contrast tussen zwart en wit. Later voegde ik kleur toe, met ecoline. Wat later niet zo handig bleek omdat ecoline heel watergevoelig is. Ik kocht mooier en duurder aquarelpapier wat direct invloed had op mijn stijl. De kleuren werden veel zachter en klassieker. Maar ook de details werden verfijnder. En ik ontdekte maskeervloeistof waar ik mooie uitsparingen mee kon maken. Ik vond mijn eigen technieken om nat in nat en nat op droog te werken en ik ontdekte mijn eigen unieke stijl in compositie. Mijn werken werden weer steeds groter en ik ging heel veel in opdracht werken.
En nog steeds ontwikkel ik me verder. Zo ben ik de laatste tijd steeds meer aan het experimenteren met kleur. Dit maal niet met ecoline maar met gekleurde inkten, die wel watervast zijn en zeer lichtecht. En ik ben mezelf ook in digitale kunst aan het verdiepen, om zo de portretten in opdracht te kunnen combineren met de vrijheid van de digitale wereld. En zo zal het proces van ontwikkeling hopelijk nooit stoppen.
Als ik er op terugkijk is het een hele reis geweest. Het duurde jaren voordat ik mijn eigen schilderstijl ontwikkelde. Maar het was een bijzondere en belangrijke reis. Zonder deze reis was ik nooit de kunstenaar geworden die ik nu ben.
Tip 3: Translatio, imitatio en aemulatio (laat je inspireren)
In mijn zoektocht naar mijn eigen stijl heb ik veel gehad aan het maken van collages op papier, Pinterest, Google en Instagram. Op Pinterest maakte ik borden aan met afbeeldingen die ik mooi vond en gebruikte deze als inspiratiebron voor mijn eigen werk. Zo zocht ik bijvoorbeeld naar schilderstijlen, maar ook naar kleuren, contrasten, sferen en foto’s van gezichten en lichaamshoudingen. Door op zoek te gaan naar afbeeldingen die je aanspreken, kun je inspiratie opdoen voor je eigen werk. Natuurlijk is het niet de bedoeling om deze afbeeldingen klakkeloos te (blijven) kopiëren. Maar door veel beelden samen te voegen in collages en uit ieder werk te kiezen wat je ervan kan gebruiken in je eigen werk, creëer je vanzelf iets eigens. Door werken na te schilderen, zul je jezelf er namelijk vanzelf op betrappen dat je toch net andere kleuren gebruikt dan het voorbeeld of dat je een eigen lijnvoering gebruikt, wellicht iets weglaat of juist toevoegt. En hoe vaker je dit doet, hoe meer je durft af te wijken van het origineel en je wellicht zelfs je eigen werk als voorbeeld gaat gebruiken.
Tip 4: Vind jouw eigen verhaal
Als kunstenaar wil je waarschijnlijk iets vertellen met jouw werk. Het is belangrijk om te bedenken wat jouw eigen verhaal is en hoe je dat kunt vertellen met jouw kunst. Zo ben ik er achter gekomen dat ik geen schilderijen wil maken, maar herinneringen en relaties. Herinneringen aan zwangerschappen, huwelijken, huisdieren, geliefden, en de onderlinge band van de geportretteerden. Het schilderij is in feite mijn middel geworden om dit doel te bereiken. Wanneer jij weet wat jouw verhaal is, kan dit jouw werk nog persoonlijker maken en kan het helpen bij het vinden van jouw unieke stijl.
Tip 5: Schilder wat je zelf mooi vindt
Maar het belangrijkste in het vinden van mijn eigen schilderstijl was toch wel dat ik durfde te schilderden wat ik zelf mooi vond. Het is verleidelijk om te kijken naar wat populair is of wat anderen in je omgeving mooi vinden, maar dat wil niet zeggen dat het bij jou past. En dat is natuurlijk zonde, want dan is de lol er snel vanaf. Door te schilderen wat je zelf mooi vindt, ontwikkel je je eigen stijl en ontdek je wat bij jou past. Daarnaast is het juist goed om niet de populaire massa te volgen, want je kunt ook snel onzichtbaar raken in de massa, waardoor niemand weet wie je bent. Dat betekent overigens niet dat je jezelf moet afsluiten voor feedback of suggesties van anderen, integendeel: ik vind het juist heel waardevol om te horen wat anderen van mijn werk vinden. Maar uiteindelijk bepaal ik zelf wat ik schilder en hoe ik dat doe.
Tip 6: Durf te falen
Tot slot is het belangrijk om te durven falen. Leren doe je immers met vallen en opstaan. Soms ontdek je pas wat je mooi vindt door iets te maken wat niet helemaal gelukt is. Dat kan vervelend zijn, maar het hoort erbij. Het is niet erg om een keer iets te maken wat niet helemaal naar je zin is. Zie het als een leermoment en probeer de volgende keer iets anders of op een andere manier. Door te blijven schilderen en te blijven experimenteren, blijf je groeien en jezelf ontwikkelen als kunstenaar en ontdek je vanzelf wat bij jou past.
Calm After the Storm, 2016, Acryl op Linnen, Aluminium Frame, 100cm x 100cm
Ter afsluiting
Met deze tips ben je goed op weg om jouw eigen creatieve handtekening te vinden. Het is een proces dat tijd en toewijding vereist, maar uiteindelijk zal het jouw werk uniek maken en jouw artistieke stem laten horen.
Meer weten?
Vond je dit leuk en wil je een nieuw blog-onderwerp aandragen of gewoon een vraag stellen, stuur me dan zeker een berichtje via onderstaand contactformulier. Of neus lekker tussen mijn andere blogs.
